Οι ρύποι εκμηδενίζονται, δεν αποθηκεύονται!
Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ δηλώνει αντίθετη στο σχέδιο αποθήκευσης ρύπων διοξειδίου του άνθρακα - CO₂ - στα πηγάδια των εξαντλημένων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Ελλάδα, ιδιαίτερα στην περιοχή του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας, κοντά στη Θάσο. Πρόκειται για μια τεχνολογία υψηλού ρίσκου η οποία, παρά τους ισχυρισμούς της αναγκαιότητας της χρήσης της στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης», εγκυμονεί σοβαρούς περιβαλλοντικούς και γεωλογικούς κινδύνους.
Κίνδυνοι της τεχνολογίας αποθήκευσης βιομηχανικών ρύπων CO₂- CCS
Παρόλο που η αποθήκευση του CO₂ παρουσιάζεται ως λύση για τη μείωση των εκπομπών, η διεθνής εμπειρία αποδεικνύει ότι η τεχνολογία αυτή συνοδεύεται από υψηλό περιβαλλοντικό και οικονομικό ρίσκο.
1. Περίπτωση Weyburn-Midale, Καναδάς, 2011. Καταγγελίες για διαρροές του αποθηκευμένου CO₂ στην επιφάνεια, με αποτέλεσμα την ασφυξία ζώων και αναπνευστικά προβλήματα στους κατοίκους.
2. Περίπτωση In Salah, Αλγερία, 2011. Κλείσιμο του έργου λόγω γεωλογικών μετατοπίσεων και κινδύνων διαρροής.
3. Περίπτωση Petra Nova, ΗΠΑ, 2020. Οικονομική αποτυχία και διακοπή λειτουργίας του έργου, που αποδεικνύει την αστάθεια του οικονομικού μοντέλου της χρήσης της τεχνολογίας CCS.
4. Περίπτωση Decatur, ΗΠΑ, 2011. Πρόκληση σεισμών (3,8 ρίχτερ) λόγω της έγχυσης CO₂.
5. Περίπτωση Gorgon CCS, Αυστραλία, 2021. Αποτυχία αποθήκευσης καθόσον οι ποσότητες CO₂ που εκπέμπονταν ήταν μεγαλύτερες από εκείνες που πετύχαιναν να αποθηκεύσουν.
Τα παραδείγματα αυτά καταδεικνύουν ότι η αποθήκευση CO₂ δεν είναι ασφαλής ενώ η οικονομική και τεχνική βιωσιμότητα της τεχνολογίας παραμένει αμφίβολη.
Κίνδυνοι για τη Βόρεια Ελλάδα και την περιοχή της Θάσου
Η περιοχή των εξαντλημένων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα και στον Πρίνο, κοντά στη Θάσο, έχει προταθεί ως πιθανός αποθηκευτικός χώρος CO₂. Ωστόσο, η επιλογή αυτή εγείρει μία πλειάδα σοβαρών ζητημάτων :
1. Σεισμική δραστηριότητα και γεωλογικές μεταβολές. Η περιοχή της Θάσου βρίσκεται κοντά σε σεισμογενείς ζώνες. Η αποθήκευση CO₂ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σεισμών, όπως συνέβη στο έργο Decatur (ΗΠΑ).
2. Διαρροή CO₂ και υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Η διαρροή CO₂ από τα υποθαλάσσια πηγάδια αποθήκευσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε οξίνιση των υδάτων, καταστρέφοντας τη θαλάσσια ζωή και επηρεάζοντας την τοπική αλιεία.
3. Επικίνδυνα απόβλητα και χημικές αντιδράσεις. Το CO₂ μπορεί να αλληλεπιδράσει με τα πετρώματα, απελευθερώνοντας τοξικά βαρέα μέταλλα στο υπέδαφος και στα υπόγεια ύδατα.
4. Οικονομική αβεβαιότητα και αχρησία υποδομών. Η περίπτωση του Petra Nova στις ΗΠΑ δείχνει ότι η χρήση των τεχνολογιών CCS συχνά καταλήγουν ασύμφορες, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψή τους και τη σπατάλη δημόσιων πόρων.
Η άλλη άποψη της αντιμετώπισης του προβλήματος των εκπομπών CO2
Η ενθουσιώδης υιοθέτηση της τεχνολογίας δέσμευσης και αποθήκευσης CO2, ως εργαλείο για τον περιορισμό των βιομηχανικών ρύπων – φαινομενικά για τους τομείς που δεν μπορούν να τους μειώσουν και δεν μπορούν να επιβαρυνθούν το κόστος της αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής - στην ουσία θέτει το εξής δίλλημα : Πρέπει να εντατικοποιηθεί η διαχρονική προσπάθεια μείωσης των εκπομπών CO2, με κάθε τρόπο, ή εξυπηρετεί το ίδιο η δέσμευση και η αποθήκευση των ρύπων διαιωνίζοντας τη χρήση των ορυκτών καυσίμων σύμφωνα με το ισχύον, περιβαλλοντικά επιζήμιο, ενεργειακό μοντέλο ;
Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα γύρω από το «ενεργειακό ζήτημα», με όρους δραστικής μείωσης των εκπομπών CO₂ - https://oikosymmaxia.blogspot.com/2024/09/blog-post_26.html#more - προτάσσοντας :
- Την διάχυτη ενεργειακή εξοικονόμηση μέσω της υιοθέτησης της κυκλικής οικονομίας με χρήση μη ενεργοβόρων διαδικασιών, προϊόντων και υλικών, σε όλα τα επίπεδα παραγωγής και κατανάλωσης, - οικοδομή, αγροκτηνοτροφία, κίνηση, μετακίνηση και μεταφορές, βιομηχανική παραγωγή, χωροταξία, πολεοδομικός σχεδιασμός και σχεδιασμός νέων προϊόντων,
- τη θερμική θωράκιση του κτιριακού δυναμικού και τον εφοδιασμό του με τεχνικές και τεχνολογίες βιοκλιματικής και ανανεώσιμων πηγών ελάχιστων περιβαλλοντικών επιπτώσεων - γεωθερμία, φωτοβολταϊκά, μίνι-αιολικό, βιομάζα κ.λπ. - και,
- την καταλυτική στήριξη της αυτό-παραγωγής και της ενεργειακής αυτονομίας με τη διάχυτη συγκρότηση ενεργειακών κοινοτήτων, εξυπηρετούμενων με έξυπνα δίκτυα.
Όχι στην υποθήκευση του φυσικού, του κοινωνικού και του οικονομικού περιβάλλοντος της Βόρειας Ελλάδας
Μετά ταύτα, η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ καλεί την ελληνική κυβέρνηση να απορρίψει πάραυτα τα υπερφίαλα σχέδια «υγειονομικής ταφής» των ρύπων CO₂ στα πηγάδια των εξαντλημένων κοιτασμάτων του Πρίνου, της Θάσου και του κόλπου της Καβάλας, συντασσόμενη ανεπιφύλακτα στο πλευρό των διεθνών οργανώσεων που αγωνίζονται για το θέμα - Greenpeace, Friends of the Earth, Climate Justice Alliance - αλλά και του Νησιωτικού Περιβαλλοντικού Συλλόγου Θάσου - Θάσος Νερό ΣΟΣ και όσων άλλων αγωνίζονται τοπικά.
«Μολονότι αποτελεί καθημερινότητα η υιοθέτηση ανέξοδων πολιτικών υψηλού ρίσκου, αντί της επιλογής ασφαλών, βιώσιμων και μακροπρόθεσμα ωφέλιμων λύσεων για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία, η προοπτική της χρήσης της θαλάσσιας περιοχής Θάσου-Καβάλας για τον ενταφιασμό των ρύπων CO2 της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αφήνει εμβρόντητους», δήλωσε ο Γιώργος Πασχαλίδης, εκπρόσωπος της ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. «Η χώρα δεν πρέπει και δεν μπορεί να μετατραπεί σε χωματερή των βιομηχανικών απόβλητων και ρύπων της Ευρώπης με πρώτο θύμα το φυσικό, το κοινωνικό και το οικονομικό περιβάλλον της Βόρειας Ελλάδας. Οι πολιτικές της προστασίας του περιβάλλοντος, της ανθεκτικότητας και της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης επιτάσσουν την δραστική μείωση των εκπομπών CO2 και όχι την διαιώνιση του ισχύοντος καταστροφικού ενεργειακού μοντέλου με προκάλυμμα παρακινδυνευμένες πρακτικές greenwashing.»