Οι ψηφιακές πληρωμές είναι πρωτοπορία και οι σκανδιναβικές χώρες ήταν από τις πρώτες που τις εφάρμοσαν. Ωστόσο, τώρα βλέπουν την ηλεκτρονική τραπεζική ως πηγή ενδεχόμενου κινδύνου σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου.
Το 2018, πρώην υποδιοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας προέβλεψε ότι έως το 2025 η χώρα πιθανότατα θα είχε απαλλαγεί από τα μετρητά. Επτά χρόνια αργότερα, η πρόβλεψη αποδείχτηκε σχεδόν αληθινή. Μόλις μία στις 10 αγορές γίνεται με μετρητά και η κάρτα είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος πληρωμής, ακολουθούμενο από το σουηδικό σύστημα πληρωμών μέσω κινητού τηλεφώνου Swish.
Άλλες υπηρεσίες πληρωμών μέσω κινητού τηλεφώνου αναπτύσσονται επίσης γρήγορα.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση πληρωμών της κεντρικής τράπεζας που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα, η Σουηδία και η Νορβηγία έχουν το χαμηλότερο ποσό μετρητών σε κυκλοφορία, ως ποσοστό του ΑΕΠ, παγκοσμίως.
Αλλά στο σημερινό πλαίσιο, με τον πόλεμο στην Ευρώπη, τον παράγοντα του απρόβλεπτου στις ΗΠΑ και τον φόβο των ρωσικών υβριδικών επιθέσεων να έχει γίνει σχεδόν μέρος της καθημερινότητας στη Σουηδία, η ζωή χωρίς μετρητά δεν αποδεικνύεται η ουτοπία που ίσως κάποιοι είχαν υποσχεθεί πως θα είναι, γράφει ο Guardian.
Προετοιμασία για πόλεμο με λεφτά στο... στρώμα
Είναι τέτοια η σοβαρότητα της κατάστασης, που οι Αρχές προσπαθούν να ενθαρρύνουν τους πολίτες να κρατούν και να χρησιμοποιούν μετρητά ως ένα είδος συμμετοχής των πολιτών στην άμυνα της χώρας. Τον Νοέμβριο το υπουργείο Άμυνας έστειλε σε όλα τα σπίτια μια μπροσούρα με τίτλο «Αν έρθει η κρίση ή ο πόλεμος», στην οποία συμβούλευε τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τακτικά μετρητά και να κρατούν χρήματα για τις προμήθειες μίας εβδομάδας σε χαρτονομίσματα διαφορετικών αξιών ώστε να «ενισχύουν την ετοιμότητα».
Στην έκθεσή της, η κεντρική τράπεζα αναφέρει: «Πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση της ετοιμότητας και τη μείωση του αποκλεισμού, ώστε όλοι να μπορούν να πληρώσουν, ακόμη και σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου». Για χρόνια, λέει, η αποτελεσματικότητα ήταν η προτεραιότητα για τις πληρωμές, αλλά τώρα η ασφάλεια και η προσβασιμότητα «είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές».
Τον Δεκέμβριο η κυβέρνηση δημοσίευσε τα ευρήματα μιας έρευνας που πρότεινε ότι κάποιοι ταμίες στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα θα πρέπει να υποχρεωθούν να δέχονται μετρητά - μια σύσταση που η κεντρική τράπεζα λέει ότι οι Αρχές πρέπει να εφαρμόσουν.
Πίσω βήματα και στη Νορβηγία
Η Σουηδία δεν είναι η μόνη σκανδιναβική χώρα που κάνει πίσω όσον αφορά στα σχέδια για μια κοινωνία χωρίς μετρητά. Πέρυσι η Νορβηγία, η οποία έχει μια δημοφιλή εφαρμογή σαν το Swish που ονομάζεται Vipps MobilePay, εισήγαγε νομοθεσία που προβλέπει ότι μπορούν να επιβληθούν πρόστιμα ή κυρώσεις σε λιανοπωλητές εάν δεν δέχονται μετρητά.
Η κυβέρνηση συνέστησε, επίσης, στους πολίτες «να διατηρούν κάποια μετρητά στη διάθεσή τους λόγω της ευαλωτότητας των συστημάτων ψηφιακών πληρωμών σε κυβερνο-επιθέσεις».
Η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και Έκτακτης Ανάγκης της Νορβηγίας, Έμιλι Μελ, το είχε θέσει σαφώς: «Εάν κανείς δεν πληρώνει με μετρητά και κανείς δεν δέχεται μετρητά, τα μετρητά δεν θα είναι πλέον μια πραγματική λύση έκτακτης ανάγκης μόλις έρθει η κρίση».
Τελικά, όταν η συζήτηση αφορά στα σχέδια έκτακτης ανάγκης, οι δύο κοινωνίες-πρωταθλήτριες στην κατάργηση των μετρητών συνεχίζουν να υπολογίζουν σε τραπεζικές συναλλαγές με φυσικό χρήμα.
Πηγή: iefimerida.gr