Τεράστια απώλεια ισχύος προκλήθηκε έφερε ένα ολικό μπλακ άουτ στην Ισπανία, αλλά και στην Πορτογαλία και περιοχές της Γαλλίας. Όπως λένε οι αρμόδιοι, κάτι τέτοιο δεν έχει ξανασυμβεί, ενώ η ισπανική El Pais, σε αναλυτικό άρθρο της για το τι συνέβη τελικά, αναφέρεται -και απαντά- για το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης. Οι εικόνες, πάντως, που «πλημμύρισαν» από χθες τα social media και τα ΜΜΕ είναι πρωτοφανείς και τώρα, καθώς το 92% της ηλεκτροδότησης έχει αποκατασταθεί, στο μικροσκόπιο μπαίνουν οι λόγοι.
Ποια σενάρια υπάρχουν για το χωρίς προηγούμενο μπλακ άουτ;
Η Ιβηρική Χερσόνησος βίωσε ένα μαζικό, ολικό και ιστορικό μπλακ άουτ τη Δευτέρα. Οι περιοχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα για πολλές ώρες. Η διακοπή ηλεκτροδότησης επηρέασε εκατομμύρια πολιτών που έμειναν στο απόλυτο σκοτάδι.
«Στα περισσότερα από 40 χρόνια που εργάζομαι σε αυτόν τον τομέα, δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο», δήλωσε ο Χόρχε Φάμπρα, πρόεδρος της Red Eléctrica, της δημόσιας εταιρείας που διαχειρίζεται το εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ισπανία.
Το μπλακ άουτ έγινε το μεσημέρι της Δευτέρας, και η ηλεκτρική ενέργεια άρχισε να αποκαθίσταται σε ορισμένα μέρη της Ισπανίας από το απόγευμα. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες έχει αποκατασταθεί το 92% των προβλημάτων.
Ωστόσο, το κύριο ερώτημα που παραμένει είναι «τι ακριβώς συνέβη;».
«Δεν αποκλείουμε καμία υπόθεση», δήλωσε ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες το απόγευμα. «Δεν γνωρίζουμε τα αίτια», επέμεινε, αυξάνοντας έτσι την αβεβαιότητα γύρω από την ιστορική ενεργειακή κατάρρευση.
Ας δούμε όμως τι έγινε αναλυτικά:
«Ξαφνική εξαφάνιση 15 GW παραγωγής ρεύματος»
Στις 12:32 μ.μ. τοπική ώρα, εντοπίστηκε «μια πολύ έντονη διακύμανση στις ροές ενέργειας» στα ηλεκτρικά δίκτυα. Αυτή η διακύμανση οφειλόταν σε απώλεια παραγωγής, που σημαίνει μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία στην Ισπανία προέρχεται κυρίως από πυρηνικούς σταθμούς, υδροηλεκτρικούς σταθμούς, και ηλιακά και αιολικά πάρκα.
Αυτή η απώλεια ισχύος προκλήθηκε από την ξαφνική εξαφάνιση 15 GW παραγωγής για πέντε δευτερόλεπτα. Για να κατανοήσουμε την κλίμακα του προβλήματος, οι πέντε πυρηνικοί σταθμοί στην Ισπανία έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ 7,4 GW.
Τα αίτια αυτής της πτώσης εξακολουθούν να διερευνώνται. Πυροδότησε όμως την αποσύνδεση του ισπανικού ηλεκτρικού συστήματος από το ευρωπαϊκό δίκτυο, το οποίο βασίζεται σε διασύνδεση με τη Γαλλία. Αυτή η αποσύνδεση «οδήγησε στην κατάρρευση» του συστήματος και στην εκτεταμένη διακοπή ρεύματος, σύμφωνα με τον Eduardo Prieto, Διευθυντή Υπηρεσιών Λειτουργιών της Red Eléctrica.
Ο ίδιος τόνισε ότι πρόκειται για ένα «απολύτως εξαιρετικό γεγονός», με διαστάσεις που δεν έχουν ξαναδεί στην Ισπανία.
Θα μπορούσε να οφείλεται σε κυβερνοεπίθεση;
Μία από τις πρώτες εικασίες ήταν ότι θα μπορούσε να προκλήθηκε από κυβερνοεπίθεση
Ο πρώτος που το υποστήριξε αυτό με μεγαλύτερη σθεναρότητα ήταν ο πρωθυπουργός της Ανδαλουσίας, Χουάν Μανουέλ Μορένο, ο οποίος δήλωσε ότι, σύμφωνα με πληροφορίες από το περιφερειακό κέντρο κυβερνοασφάλειας, «όλα δείχνουν ότι μια διακοπή ρεύματος αυτού του μεγέθους θα μπορούσε να οφείλεται μόνο σε κυβερνοεπίθεση».
Ο Μορένο, ωστόσο, αναγνώρισε ότι είχε καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα χωρίς επιβεβαίωση από τη Λα Μονκλόα ή άλλο ίδρυμα. Λίγες ώρες αργότερα, η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τερέζα Ριμπέρα, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι, αφού ήρθε σε επαφή με τις ισπανικές και πορτογαλικές αρχές, δεν υπήρχαν «ενδείξεις ότι η διακοπή ρεύματος προκλήθηκε σκόπιμα».
Θα ήταν δυνατή μια κυβερνοεπίθεση σε τέτοια κλίμακα;
Η προετοιμασία και η εκτέλεση μιας κυβερνοεπίθεσης που θα διακόψει την ηλεκτροδότηση σε δύο χώρες είναι πολύπλοκη. Απαιτεί μια συντονισμένη επιχείρηση που επιτυγχάνει διάφορους στόχους ταυτόχρονα. «Μια διακοπή ρεύματος αυτής της κλίμακας μέσω μιας κυβερνοεπίθεσης θα ήταν περίπλοκη επειδή υπάρχουν πολλά τμηματοποιημένα ηλεκτρικά δίκτυα», δήλωσε ο ειδικός στην κυβερνοασφάλεια Martín Vigo στην El Pais. Και μόλις συμβεί, η ανάλυση των δικτύων για να βρεθεί η προέλευση της επίθεσης δεν είναι εύκολη. «Οι κυβερνοεπιθέσεις σε ηλεκτρικά δίκτυα είναι δυνατές τόσο θεωρητικά όσο και στην πράξη επειδή οι ενεργειακές υποδομές είναι πολύπλοκα συστήματα, γεμάτα ευάλωτα σημεία», δήλωσε ο Lukasz Olejnik, ειδικός από το King’s College London. «Μια επίθεση, για παράδειγμα, θα μπορούσε να στοχεύσει μετασχηματιστές ή υποσταθμούς, προκαλώντας ζημιές στο υλικό μέχρι να αρχίσει να παρουσιάζει βλάβη. Αλλά ο συντονισμός μιας τόσο μεγάλης και συγχρονισμένης επίθεσης θα ήταν εξαιρετικά δύσκολος».
.ieidiseis.